مطالعه موقعیت میدان روشنفکری ایران و موضع آن در قبال فرآیند دموکراتیک شدن فرهنگ از انقلاب اسلامی تا ۱۳۷۶
نویسندگان
چکیده
هدف این مقاله بررسی موقعیت میدان روشنفکری و موضع آن در مواجهه با فرآیند دموکراتیزهشدن فرهنگ در سطوح فرمال و محتوایی و نوع این رابطه براساس میانجیگری میدان طبقات اجتماعی و میدان قدرت است. بدین منظور از نظریه میدانهای بوردیو بهعنوان چارچوب مفهومی و برخی شاخصهای دموکراتیزهشدن فرهنگ از منظر کارل مانهایم استفاده شده است. لذا ابتدا ویژگی های میادین قدرت، روشنفکری و طبقات اجتماعی توصیف شده است و همچنین زیرمیدان ادبیات به مثابۀ میدان شاهد برای پیگیری تحولات دموکراتیک یا غیردموکراتیک مورد بررسی قرار میگیرد. برای پیگیری و دستیابی به مختصات این میادین روش مطالعۀ اسنادی-کتابخانهای و راهبرد نمونهگیری هدفمند یا معیارمحور اتخاذ گردید. در پایان، تبیین مختصات و ویژگیهای میادین مذکور به صورت مناسبات دوتایی انجام میشود. بر مبنای این تبیین میتوان گفت: میدان روشنفکری در مواجهه با پدیدۀ دموکراتیزهشدن فرهنگ دچار انفعال و عدم تأثیرگذاری شده و چهبسا نوعی سردرگمی در قالب گفتمانهای روشنفکری دیده می شود که نتیجۀ عدم ایجاد تقابل قطبهای دولتمدار و مستقل و لذا چیرگی ساختاری ساحت دولت-سیاست است. بدین دلیل خود میدان روشنفکری نه تنها از لحاظ تأثیر ایجابی دچار شکست میشود بلکه ویژگیهای قطببندی، تمایز و هویتیابی دموکراتیک را هم درونی نمیسازد.
منابع مشابه
مطالعه موقعیت میدان روشنفکری ایران و موضع آن در قبال فرآیند دموکراتیک‌شدن فرهنگ از انقلاب اسلامی تا 1376
هدف این مقاله بررسی موقعیت میدان روشنفکری و موضع آن در مواجهه با فرآیند دموکراتیزهشدن فرهنگ در سطوح فرمال و محتوایی و نوع این رابطه براساس میانجیگری میدان طبقات اجتماعی و میدان قدرت است. بدین منظور از نظریه میدانهای بوردیو بهعنوان چارچوب مفهومی و برخی شاخصهای دموکراتیزهشدن فرهنگ از منظر کارل مانهایم استفاده شده است. لذا ابتدا ویژگیهای میادین قدرت، روشنفکری و طبقات اجتماعی توصیف شده است...
متن کاملموضع حزب توده در قبال انقلاب اسلامی ایران براساس اسناد چپ (حزب توده)
این مقاله درصدد تبیین موضع حزب توده در باره ی انقلاب اسلامی ایران است.انقلاب اسلامی به عنوان یکی از بزرگترین انقلاب های مردمی جهان در قرن بیستم،توده مردم را در قالب گروه ها و جریانات سیاسی متوجه خود ساخت. حزب توده به عنوان مهم ترین نماینده ی اشاعه ی مارکسیسم در ایران نقش تاریخی مهمی داشته است .قصد این است که با رویکرد مطالعاتی تاریخی - تحلیلی که بر پایه تئوری مدیولوژی مطرح می شود، موضع گیری های...
متن کاملتبارشناسی جریان سیاسی اصلاحات و رابطه‌ی آن با قرائت روشنفکری دینی پس از انقلاب اسلامی ایران
شکل‌گیری هویت اجتماعی مستلزم عوامل زمینه‌ساز آن در نظام اجتماعی است. شناخت و بررسی این موضوع، در این پژوهش بر اساس چهارچوب نظری با رویکرد تحلیلی و ترکیبی جامعه‌شناسی و روانشناسی اجتماعی در سطوح کلان، خُرد و تلفیقی انجام شده‌است. مسئله اصلی که در نمونه آماری 445 نفری دانشجویان دانشگاه تهران با روش نمونهگیری احتمالی طبقه‌ای از جوانان آزمون‌شده، این‌است که آیا نظام اجتماعی در جامعه ما از طریق عوا...
متن کاملموضع حزب توده در قبال انقلاب اسلامی ایران براساس اسناد چپ (حزب توده)
این مقاله درصدد تبیین موضع حزب توده در باره ی انقلاب اسلامی ایران است.انقلاب اسلامی به عنوان یکی از بزرگترین انقلاب های مردمی جهان در قرن بیستم،توده مردم را در قالب گروه ها و جریانات سیاسی متوجه خود ساخت. حزب توده به عنوان مهم ترین نماینده ی اشاعه ی مارکسیسم در ایران نقش تاریخی مهمی داشته است .قصد این است که با رویکرد مطالعاتی تاریخی - تحلیلی که بر پایه تئوری مدیولوژی مطرح می شود، موضع گیری های...
متن کاملروشنفکری مشروطه از آرمان‌شهر دموکراتیک تا اقتدارگرایی (از منظر جامعه‌شناسی معرفت و رومانتیسم)
روشنفکران به‌مثابه یکی از مهم‌ترین نیروهای اجتماعی تأثیرگذار بر پویش‌های سیاسی و تصمیم‌گیری در سطح حاکمیتی هستند و بهعنوان یکی از مهم‌ترین گروه‌های مرجع و صاحب نفوذ که به افکار عمومی شکل می‌دهند. در ایران سده‌ی نوزده با تلاقی تمدنی با غرب، جریان روشنفکری شکل گرفته بر تحولات سیاسی-اجتماعی ایران تأثیر گذاشت. در این پژوهش، نگارندگان درصدد هستند که با روش تبییینی علی و از منظر جامعه‌شناسی معرفت و ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
مطالعات جامعه شناختیجلد ۲۳، شماره ۱، صفحات ۱۴۳-۱۶۳
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023